Eskişehir, modern yapısı kadar geleneksel el sanatlarına ve tarihi çarşılarına da sahip çıkan özel bir kenttir. Şehir, yüzyıllardır el emeği ile yapılan sanat ve zanaat ürünlerini yaşatmaya devam etmektedir. Ahşap oyma, cam işçiliği ve özellikle lületaşı ustalığı, Eskişehir’in en önemli kültürel değerlerindendir. Bu zenginliği keşfetmenin en güzel yolu ise tarihi çarşılarında dolaşmaktır. Bu makalede, Eskişehir’in en meşhur çarşılarını ve el sanatlarını tanıyacak, nereden alışveriş yapılabileceğini öğreneceksiniz.
1. Atlıhan El Sanatları Çarşısı
Odunpazarı’nın kalbinde yer alan Atlıhan, Eskişehir’de el sanatlarının sergilendiği ve satışının yapıldığı en özel çarşıdır. 1850’li yıllarda inşa edilen bu tarihi han, geçmişte kervansaray ve konaklama alanı olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise lületaşı ustalarının, ahşap ve cam sanatçılarının eserlerini sunduğu bir merkez hâline gelmiştir.
Burada;
- Lületaşından pipolar, takılar ve figürler
- Ahşap oymacılığı ürünleri
- Camdan yapılmış dekoratif objeler
- Seramik ve minyatür hediyelikler
bulabilirsiniz. Ayrıca bazı dükkânlarda ustaları çalışırken izleyebilir, nasıl üretim yaptıklarını görebilirsiniz.
📍 Adres: Atlıhan Çarşısı, Odunpazarı
🕒 Ziyaret Saatleri: 10.00 – 19.00
2. Kurşunlu Külliyesi El Sanatları Çarşısı
- yüzyıldan kalan Kurşunlu Külliyesi, sadece bir ibadet ve eğitim kompleksi değil, aynı zamanda bir sanat merkezi olarak da faaliyet gösteriyor. Külliyenin çevresinde yer alan küçük dükkânlarda geleneksel Türk el sanatları icra ediliyor.
Burada ebru, hat, tezhip, deri işçiliği, çini ve kumaş boyama gibi sanat dallarında atölyeler bulunur. Ziyaretçiler bu atölyeleri gezebilir, el sanatlarına dair ürünleri satın alabilir hatta kısa süreli atölyelere katılabilir.
📍 Adres: Odunpazarı, Kurşunlu Külliyesi
🎟️ Giriş Ücreti: Ücretsiz
3. Lületaşı Sanatı: Eskişehir’in Beyaz Altını
Lületaşı, yalnızca Eskişehir ve çevresinde çıkarılan, yumuşak yapısı sayesinde işlenmesi kolay olan beyaz renkli doğal bir taştır. Eskişehir’de bu taş, özellikle pipolar, yüzükler, tespihler ve biblo tarzı süs eşyalarına dönüştürülür.
Lületaşı ürünlerini en iyi şekilde incelemek ve satın almak için önerilen yerler:
- Lületaşı Müzesi (bilgilendirici)
- Atlıhan Çarşısı (alışveriş için)
- Eskişehir Lületaşı Ustaları Derneği (özgün ustalardan doğrudan temin)
🎁 Not: Orijinal lületaşı ürünleri hafif, parlak ve el değdikçe sararma özelliği gösterir.
4. Cam Üfleme ve Cam Sanatı
Eskişehir, cam sanatında da Türkiye’de öncü şehirlerden biridir. Özellikle Odunpazarı bölgesinde cam üfleme atölyeleri ziyaretçilere açıktır. Burada çeşitli renklerde cam boncuklar, bardaklar, süs eşyaları ve takılar bulabilirsiniz.
- Cam Sanatları Müzesi bu alandaki tarihi ve çağdaş örnekleri görmek için birebirdir.
- Bazı atölyelerde cam üfleme deneyimi yaşamak mümkündür.
5. Ahşap ve Deri İşçiliği
Ahşap oyma sanatı, Eskişehir’in geleneksel zanaatlarından biridir. Eski Odunpazarı evlerinde kullanılan tavan süslemeleri, dolap kapakları ve oymalı kapılar bu sanatın en güzel örnekleridir. Hediyelik eşya olarak sunulan oyma çerçeveler, kutular ve panolar da oldukça rağbet görür.
Deri işlemeciliği ise daha az bilinmesine rağmen cüzdan, kemer, çanta gibi ürünlerde özgün motiflerle dikkat çeker. Özellikle Kurşunlu Külliyesi’ndeki atölyelerde bu sanatı yakından görebilirsiniz.
6. Hediyelik Alışveriş Önerileri
Eskişehir’den sevdiklerinize ya da kendinize alabileceğiniz başlıca ürünler şunlardır:
- Lületaşından pipo ve kolye
- El yapımı cam yüzük ve vazo
- Ahşap oyma çerçeve veya duvar süsü
- Deri cüzdan veya çanta
- Ebru sanatıyla yapılmış kitap ayracı veya tablo
Bu ürünleri Atlıhan ve Kurşunlu Külliyesi dışında Espark AVM, Kanatlı AVM gibi yerlerde de modern versiyonlarıyla bulabilirsiniz.
